Aan de schotel
In Nederland worden eind november de uitzendingen van de publieke omroepen via de reguliere antennemasten stopgezet. Een groot deel van de Nederlanders ontvangt de zenders reeds via de kabel. Mensen zonder kabelaansluiting moeten voor die tijd overstappen naar een alternatief zoals digitale televisie.
Eén van die overstappers zijn mijn ouders. Jarenlang zijn 1,2,3 via een kamerantenne bekeken—in huis gebracht via de zender in Smilde—maar nu binnen enkele maanden het scherm definitief op zwart gaat is naar een alternatief gezocht. Mijn recentelijke optreden op Talpa waarvoor we naar kennissen gegaan zijn om de uitzending te kunnen bekijken heeft de besluitvorming hieromtrent versneld.
De kabel is geen optie omdat dat een behoorlijke hoeveelheid graafwerk en aansluitkosten zou opleveren, televisie via internet of digitenne zijn in dit deel van Friesland nog niet verkrijgbaar, dus blijft als enige optie de schotel over. Een schotelantenne biedt het breedste pakket aan zenders, en bovendien zijn zenderabonnementen via CanalDigitaal relatief goedkoop ten opzichte van bijvoorbeeld een kabelaansluiting. Vandaag is daarom direct de daad bij het woord gevoegd en is een schotelpakket aangeschaft.
Het installeren van een schotelantenne is relatief gemakkelijk. Vier gaten in de muur, schotel monteren, uitrichten en vastschroeven. Daarna kunnen de zenders worden bekeken. In Kazachstan heb ik dat al eerder gedaan met een schotel die op de Russische satelliet Yamal 201 gericht staat. In dat geval ging het om een 180 centimeter schotel met een Russisch drie-scharnier onderframe dat kan roteren en kantelen. Omdat dat frame horizontaal aan de muur is bevestigd was het uitrichten best nog een klus. Met de schotel op de nek—om naar beneden zakken te voorkomen—en beurtelings draaien en kantelen kostte het bijna twee uur voordat de schotelantenne precies op de satelliet uitgericht was. Daarbij vergeleken is het uitrichten van een aluminium Astra schoteltje van 60 centimeter een fluitje van een cent. Enige hindernis was het huis van de buren dat precies in de baan van de Astra 1G staat waardoor de schotel op zo’n 6 meter hoogte juist onder de nok van het huis is geplaatst.
De montage ging zo vlotjes, dat we zaterdagavond al via de schotel konden kijken. De kamerantenne ligt reeds in de vuilnisemmer. Een dergelijke antenne wordt sowieso over enkele maanden een waardeloos stukje techniek. Het aanvraagformulier voor het gewenste zenderpakket is op de bus.
In Kazachstan komt er mogelijk binnenkort ook nog een schotel bij. Via de satelliet Hotbird 3 worden onder andere de uitzendingen van BVN over Europa en westelijk Azië verspreid. Leuk voor Nathalie om straks Sesamstraat te kijken, en voor mij natuurlijk voor wat binding met Nederland. 🙂 Daarnaast biedt deze satelliet met zijn broertjes die op dezelfde lokatie hangen aan scala aan zenders in talen van het Europeese vasteland, wat interessant is voor de gasten die ons tegenwoordig vaak bezoeken. Eén nadeel is er wel, de satelliet staat ongeveer ter hoogte van Rome, waardoor hij vanuit Kazachstan gezien slechts ongeveer 15 graden boven de horizon uitsteekt. Daarom moeten we waarschijnlijk hoog tegen een muur om over bebouwing en bomen uit te komen en voor een goed signaal is de geadviseerde schoteldiameter op onze lokatie 150 centimeter. Dat zal wel weer een lekkere instelklus worden.
Hallo Lammert
Leuk de website.
En even zo leuk al die verhalen.
Ook ik ben in deze uithoek geweest van de aarde.
3x tot nu toe emn mijn vriendin 1x hier in nederland.
Toen ik in Tashkent was afgelopen jaar in maart had ik een sat installatie tot de beschikking.
Hiermee kon ik de hotbird ontvangen, met de zenders rtr en ort1, tevens natuurlijk BVN.
Op het dak stond een 2 meter schotel, en toch met slecht weer had ik vrij snel uitval (regen of zware bewolking voor de regenbui)
Of ook blokvorming wat ook af en toe goed irritant kan zijn.
Als je gaat monteren in Jabagly, kijk dan eest even op www.sat4all.nl misschien dat je er wat van opsteken.
Volgen jaar heb ik het plan om die kant op te gaan en via Tashkent dan naar kazachstan te gaan voor een paar dagen.
Ik wens je veel geluk en voorspoed daar met je vrouw.
Piet roestenburg
Reactie door Piet Roestenburg — 27 Sep 2006 @ 21:15
Ah, ervaringsgegevens van iemand die letterlijk om de hoek gewoond heeft. Op een website met informatie over satellieten en zendvermogens las ik dat ik aan een schotel van 1,2 meter voldoende zou hebben. Daar had ik al een hard hoofd in.
Volgens het kaartje van BVN zendt de Hotbird boven Jabagly en Tashhent uit met een vermogen van 42dBW. Het tabelletje onder het kaartje zegt dat een 1,5 meter schotel dan zou moeten kunnen. De satelliet Yamal 201 die we nu in Jabagly ontvangen heeft een vermogen terplekke van 43dBW. Ook daar zien we af en toe blokjes met onze 1,8 meter schotel, maar meestal is daar wel een oorzaak voor aan te wijzen zoals een laag van 20 centimeter sneeuw in de vrij horizontaal liggende schotel of een wespennest in de LNB.
Beide satellieten werken in een verschillende frequentieband dus de getallen zijn niet helemaal vergelijkbaar, maar een 2 meter schotel lijkt niet een overbodige luxe. Die www.sat4all.nl website is er trouwens mee opgehouden. Hij staat nu te huur. Maar er zijn wel meer satellietforums waar ik mijn licht kan opsteken.
Reactie door lammert — 27 Sep 2006 @ 23:00
Hallo Lammert
Geen probleem als je met vragen over de sat bij mij aanklopt.
Maar de site van sat4all moet werken.
Ik heb even een aantal zaakjes nagekeken en het zit als volgt op dit moment.
Schotel hoek moet ong 27 graden zijn en als je de zon om ong 11.00 uur in jabagly kunt zien dan moet je schotel die kant op gericht worden.
Let wel het is een aardig precies werkje omdat je natuurlijk ook niet veel signaal hebt.
Evt kan ik een zender opzoeken welke veel signaal geeft en dan uitrichten met de sat en de BVN moet je dan ook hebben natuurlijk.
Er zit een kleine 41.000 km tussen jou en de sat aan de evenaar dus een aardige afstand.
Op de hotbird zit ook caspionet een kazach zender welke in het russisch het kazach en het engels uitzend.
Ik hoop je later van dienst te kunnen zijn als het nodig is.
Piet Roestenburg
Reactie door Piet Roestenburg — 28 Sep 2006 @ 20:26
Piet, ik zou je huiswerk nog maar eens doen. De hotbird ligt toch echt behoorlijk naar het westen vanuit Jabagly en Tashkent gezien en op een hoogte van 15 graden. Dat zijn die halfrond lopende lijnen op het kaartje van de pagina van BVN waar ik naar gelinkt heb. Als ik jouw coordinaten aanneem kom ik waarschijnlijk bij de één of andere Pakistaanse zender uit. Ook leuk, maar daar kan ik zo weinig van verstaan 🙂
En die 41000 kilometer maakt niets uit. Het gaat om de hoeveelheid energie die per vierkante meter aardoppervlak wordt ingestraald en dat is de 42 dBW die ik hiervoor al meldde. Alle TV satellieten hangen trouwens op dezelfde hoogte boven de evenaar.
Denk jij trouwens echt dat het uitgezonden vermogen afhangt per kanaal en dat m.a.w. uitrichten op een andere zender dan BVN gemakkelijker gaat? Kijk dan even op de Eutelsat site. Hotbird 3 heeft 20 kanalen met twee spreidingen. Slechts één spreiding reikt tot Kazachstan. Dus het is m.a.w. ontvangen, of niet ontvangen. Er zit mogelijk wel wat verschil in transponders, maar jij als “deskundige” zult ongetwijfeld weten dat je beter op een zwakke transponder kunt uitrichten dan op een sterke. Dat geeft de meeste kans dat je alle kanalen storingsvrij ontvangt.
En wat die sat4all site betreft, ze hebben een .com extensie. Dus ik hoop dat je het niet erg vindt dat ik voor hulp niet bij jou aanklop; te veel onjuiste variabelen in het proces. Tot nu toe is het uitrichten van satellietschotels mij best goed afgegaan dus ik red mij alleen ook wel.
[toegevoegd op 2006-09-30:]
Jee, wat een eigenwijs geval zeg. Stuurt hij mij nog een email waarin hij uitlegt dat zijn waarden wel goed zijn. Hij is kennelijk vergeten dat ik Technische Natuurkunde en Informatica aan de universiteit van Groningen heb gestudeerd en wat meer in mijn mars heb dan alleen autos verven of hardlopen.
Voor de record:
Mijn lokatie ligt in Kazachstan op 42,439 Noord en 70,482 Oost. Als ik naar de Hotbird kijk die op 13 graden Oost staat vanaf Greenwich gezien dan moet ik toch echt naar het westen kijken. Die positie ligt waar de zon op 17:18 lokale tijd staat. Dat is op 9 oktober wanneer de zon qua hoogte precies in de Clark belt staat achter de rij satellieten die boven de evenaar hangt en dus ook de hoogte van de satelliet gemakkelijk is uit te richten aan de hand van de zonnepositie. Plaatselijke tijd, het woord dat hij in zijn email nog eens echt benadrukte. Ik moest de satelliet uitrichten op 11:07 uur plaatselijke tijd. Dat is naar het oosten, echt waar. De zon komt op in het oosten, gaat onder in het westen en staat rond het middaguur in het zuiden. Dat is in Nederland al langer zo, maar sinds kort ook in Kazachstan.
Verder legt hij nog eens uit dat hij met schotelhoek de dish elevation of schotelhellingshoek bedoelde. Dat is volgens hem echt 27 graden omhoog, dus hij herhaalt zijn fout zonder het na te rekenen. Nou laat ik hem uit de droom helpen, voor Hotbird bekeken vanuit Jabagly is dat 14,987 graden omhoog volgens de sun outage calculator. Die gradenlijnen 0, 5, 10, 15 en 20 staan niet voor niets ingetekend op het bereikkaartje van de Hotbird satelliet waar ik naar gelinkt heb. Het is de schotelhoek waarmee je kunt zien wanneer je op een verre lokatie zit of het door omringende gebouwen of bomen überhaupt wel mogelijk is visueel contact te maken met de satelliet en om een inschatting te maken hoe lang de weg van het signaal door de dampkring is waardoor mogelijk atmosferische storingen optreden. Daarom tekenen ze die lijnen in. En het is niet verbazend dat de sun outage calculator tot praktisch dezelfde hoek komt als mijn inschatting op basis van het kaartje. De 15 graden lijn op het kaartje gaat namelijk bijna exact over Jabagly.
Eén ding is wel duidelijk, deze man kan niet rekenen, leest en/of snapt mijn antwoord niet, is niet bereid als hij daartoe verzocht wordt zijn huiswerk over te doen en denkt dat automatish hij altijd gelijk heeft, ook als hij erop wordt gewezen dat dat niet zo is. Jammer voor hem.
[/toegevoegd]
Topic closed.
Reactie door lammert — 28 Sep 2006 @ 22:37