Lammert's Weblog

Hallo Nederland,

Hier in Bouwvakstan is de hitte echt uitgebroken. In de stad Shimkent (waar Elmira en ik op dit moment twee keer per week heengaan) is het 38 graden in de schaduw. In Zhabagly is het relatief uit te houden en komt de temperatuur in de schaduw niet boven de 30 graden. ’s Nachts is het koel en Elmira en ik slapen tegenwoordig buiten op de veranda.

Het bouwvakken verspreidt zich als een virus. Ook Elmira is nu bezig om de muren in huis te stukadoren en de scheuren rond de deurkozijnen netjes weg te werken. Komende week wil ze buiten alle kozijnen en het hek verven. Komende week? Komt ze niet naar Nederland? We houden het nog even spannend. Je kunt meer lezen verderop in deze e-mail.

Het badkamerproject nadert zijn voltooiing. De voegen tussen de tegels zijn gevuld, het grootste deel van de muur is gestukadoord en gisteren hebben we in Shymkent matglas gekocht voor de ramen. Nu kan er niemand meer naar binnen gluren als er gedoucht wordt. Wel is het nu wat vochtiger binnen want de architect heeft aan ventilatie niet gedacht (ventilatie mist ook in de WC’s en badkamers van het hotel, dus waarschijnlijk is het Kazachstaanse traditie).

De waterleidingen zijn geverfd. Alleen moet ik de onderste 15 centimeter van de waterleiding in de WC en de afvoer van het wasbakje daar nog zwart verven. Elmira was hevig verbaasd dat ik zowel witte als zwarte verf kocht om de waterleidingen te verven. Toen ik haar uitlegde dat ik de onderste 15 centimeter van de buizen zwart wilde verven omdat de onderste rij tegels in de WC ook zwart is keek ze me aan of ik van Mars kwam. Misschien kom ik ook wel van Mars maar ik betaal de pot verf (halve euro) dus het worden leidingen in Nederlandse stijl en niet Kazakse kliederstijl.

Er is inmiddels ook water in de keuken. Op één van de foto’s zien jullie de trotse Elmira de afwas doen in de wasbak in de keuken. Het model wasbak zou je in eerste instantie niet in een keuken verwachten, maar deze wasbak was nog over omdat de gespecialiseerde bouwvakkers vergeten hadden een afvoer voor een wasbak in de doucheruimte aan te leggen. Zo heeft het beestje nog een nuttige bestemming gekregen.

Het aanleggen van een waterleiding en afvoerbuis is bij de Kazachstaanse bouwwijze relatief gemakkelijk. Men neme een ouderwetse booromslag, een 20 mm metaalboor, en binnen een minuut ben je door 40 centimeter muur. Vervolgens pook je wat met een stuk betonijzer en hoepla, de afvoerbuis van 5 centimeter doorsnee past er met gemak doorheen. Het huis is gebouwd van leem en stro met een laagje van 2 millimeter specie aan de buitenkant en het verbaast mij nu niet meer dat bij de recente aardbeving in de buurt van Taras (waar we met de bus doorheen zijn gereden) 7000 huizen total-loss zijn geraakt. De kartonnen dozen waar daklozen in Nederland in wonen zijn nog degelijker van makelij.

Ruslan is met zijn hobby bezig, dat wil zeggen sleutelen. Op dit moment ligt de tractor al vier maanden uit elkaar. Over enkele dagen moet hij gebruikt worden om te maaien en te hooien dus dat wordt nog spannend. In mei werd mij gezegd dat de cabine opnieuw gelast moest worden en er een hydrauliekslang lek was. Inmiddels weet ik beter. De volledige motor is gereviseerd inclusief cilinders, kleppen, krukas, alle lagers, bovendien zijn er nieuwe lagers in de stuurinrichting gekomen, is er een nieuwe compressor op gekomen, een nieuw chassisframe en er moet nog een nieuwe cabine op. Op de foto zien jullie de huidige staat van de tractor. Ik denk dat jullie het met mij eens zijn dat het optimistisch is om te denken dat hij komende vrijdag weer rijdt.

Civilisatie komt soms met kleine dingen. De tuinslang was maar enkele meters lang en daardoor was het niet mogelijk om de bloemen voor het huis te sproeien. In een genereuze bui heb ik daarom 11 meter extra slang gekocht (de volledige voorraad van de winkel) en de slang is direct nuttig ingezet om de ramen te wassen.

De tussenstand van de kledenwasserij: op dit moment zijn er 8 kleden uit het dorp op de oprit geboend en gewassen.

[…]

En dan nu het verhaal waarom wij twee keer per week in Shymkent zijn (de stad die vanwege zijn hitte door mij al omgedoopt is tot Crematorikent). Om het huwelijk in Nederland geregistreerd te krijgen is slechts één Kazachstaans document nodig, een zogenaamde apostille waarop een ambtenaar op provincieniveau verklaart dat ons trouwboekje echt is. Simpel, in Nederland heb ik vier apostilles gehaald voor documenten en dat koste mij 10 minuten. Maar jullie begrijpen het al, bij deze hitte werken de ambtenaren niet meer zo hard (anders ook niet trouwens) en dus gaan we twee keer per week onverrichter zake naar Crematorikent. We kopen dan uiteraard ook nieuwe bouwmaterialen in (en Ruslan onderdelen voor de tractor) dus echt nutteloos zijn deze bezoeken niet, maar helemaal vlekkeloos gaat het ook niet. Probleem is, dat het huwelijk binnen zes maanden na voltrekking in Nederland geregistreerd moet zijn, anders zijn de documenten volgens de Nederlandse wet verjaard; en dan ben ik voor de Kazachstaanse wet getrouwd en voor de Nederlandse niet. Dat lijkt mij geen prettige optie. Vandaar dat wij toch gebrand zijn op een snelle voltooiing van deze procedure.

De apostille is ook nodig voor de visumaanvraag voor Elmira. Wanneer we kunnen aantonen getrouwd te zijn gaat de verlening van een visum door de ambassade veel sneller. Het viel mij bij de eerste bezoeken aan Crematorikent al op dat Elmira het niet echt erg vond dat de apostille procedure niet vlekkeloos verliep. Ze had het maar over jonge biggetjes die in augustus geboren zouden worden, werk op de school dat ze misschien in september wilde doen dus enkele dagen geleden heb ik haar maar eens op de man (vrouw) af gevraagd of ze nou wel of niet naar Nederland wilde. Heel politiek antwoordde ze dat ze wilde zijn waar ik ook was, maar dat ze zich in Nederland wel erg zou vervelen en dus eigenlijk veel liever in Kazachstan was. De trage procedure kwam haar dan ook niet erg ongelegen. In augustus wilde ze bovendien graag in Kazachstan zijn om haar moeder te ontlasten omdat er in die periode door het hooien erg veel werk op de boerderij te doen is. Bovendien wilde ze (als handelaar van de familie) dan vers geoogst voer inkopen voor de varkens omdat dan de prijs het laagst was door het vele aanbod. We hebben daarom afgesproken dat ik eerst naar Nederland ga en dat zij in september voor maximaal anderhalve maand (maar eigenlijk wil ze liever maximaal een maand) mij volgt.

Ik mag mij tegenwoordig trouwens ook boer noemen omdat we binnenkort eigenaar zijn van drie koeien. Door pappa en mamma krijgen we vanwege ons huwelijk een koe of stier aangeboden, van de rest van de familie een tweede exemplaar, en Elmira heeft het plan om nog een derde koe van haar ouders te kopen. Op dit moment is de prijs op de veemarkt ontzettend laag vanwege twee redenen. Ten eerste is het in het land nu te warm om vee over lange afstanden te transporteren. Daarom wordt er weinig vee naar de noordelijk gelegen steden vervoerd waardoor er op de markten aan de zuidrand van het land een overschot is. Bovendien is juli de traditionele maand dat het schoolgeld voor de kinderen betaald moet worden. Veel ouders verkopen daarom in deze periode vee om dit te kunnen betalen. Door deze twee redenen is de prijs voor vee in juli en augustus altijd veel lager dan in de rest van het jaar. Omdat Elmira haar ouders geld nodig hebben voor de dagelijkse uitgaven (jullie bijdragen zijn grotendeels gebruikt om de oprit, de badkameruitbouw en het stukadoren van de boerderij in de bergen te betalen) willen ze op de eerstvolgende markt een koe verkopen. Elmira wil nu als volleerd speculant tegen de huidige marktprijs dat dier kopen, om hem vervolgens in november als het koud wordt en de vraag naar vlees toeneemt weer te verkopen. Mijn vermoeden is, dat dit in de toekomst nog wel vaker gaat gebeuren en dat wij zo langzamerhand de hele veestapel van Elmira’s ouders overnemen.

Zo, dit was weer een hele lap tekst. Geniet van de foto’s en over een week ben ik weer bij jullie dus waarschijnlijk is dit voorlopig mijn laatste e-mail uit Kazachstan.

Lammert en Elmira

De foto’s:

15 jaar hebben Elmira en haar moeder gewacht op stromend water in de keuken, nu ze een schoonzoon uit Nederland hebben is het eindelijk zo ver.

Elmira werkt de scheuren bij naast de kozijnen in huis

Wie durft er een taart op de verwedden dat deze tractor komende vrijdag weer gereed is?

Civilisatie komt soms met eenvoudige dingen.

Het raam met figuurglas, en het handdoekenrek en plankje voor de shampoo, spons etc. in de badruimte. Het gestukadoorde deel is nog vlekkerig omdat het op de foto net gestukadoord was maar is nu inmiddels strak wit. Uiteraard naast de wasmachine de wasmand, een echt Westers attribuut.

Het wasbakje in de toiletruimte nadat ik een nieuwe afvoer gemonteerd heb, hem opnieuw (stevig) tegen de wand heb geschroefd, de voegen gevuld en de buizen geverfd. De onderste 15 centimeter van de afvoerpijp en de waterpijp moeten nog zwart geschilderd en het cement moet nog wit gestucadoord.

[…]

Dit bericht heb ik op 9 juli 2003 aan mijn familie gestuurd. Sommige stukken met een persoonlijke tint zijn verwijderd i.v.m. publicatie op internet.

Hallo Nederland,

Ook in Kazachstan wordt het verkeer steeds gevaarlijker. Recentelijk heb ik in Zhabagly nog een Hells Angle op de foto gezet die hier door het dorp scheurde. De onverlaat is de afgelopen weken niet meer gesignaleerd, waarschijnlijk door de politie van de weg gehaald wegens onverantwoord weggedrag.

Vandaag was een bouwvakkerdag. Het stukadoren van de badkamer een paar dagen geleden ging niet van een leien dakje. Toen ik een paar vierkante meters gedaan had ging Ruslan nieuwsgierig de Russische handleiding op de verpakking lezen. Het aan ons verkochte super stukadoor spul bleek volgens de handleiding niet watervast. En inderdaad, na vierentwintig uur uitharden de doucheslang erop en als melk spoelde het weer van de muur, niet echt geschikt voor een badkamer dus. 8 euro door de riolering gespoeld. Niet echt een grote investering dus en ik weet nu tenminste dat ik voor het hotel dat spul niet moet hebben.. Dus maar naar een winkel in Shymkent en watervast spul gehaald.

Vandaag zijn de eerste vierkante meters watervast gestukadoord en het resultaat ziet er veel beter uit. Vannacht laten uitharden en morgen volgens de Gamma doe-het-zelf handleiding op internet nabewerken voor het optimale resultaat. Het ziet er nu al veel beter uit dan het rommelwerk dat de bouwvakkers hebben afgeleverd. Alleen het mengen is nog een kunst. De eerste menging was zo droog dat het achter de spatel aan liep, de tweede menging liep als yoghurt langs de muur, maar nu heb ik de slag aardig te pakken en lijkt het voor een amateur best aardig. Pappa heeft mij al tot specialist uitgeroepen maar dat ben je hier volgens mij al wanneer je als je een sigaret opsteekt niet het filter in de brand zet.

Het voegen van de tegels is een kunst op zich. Op zich is het voegmiddel prima, van Duitse makelij, duur, maar uitstekend verwerkbaar en zelfs geschikt voor tegelwerk in zwembaden dus watervastheid geen probleem. Alleen is het een kunst de voegen zo te vullen dat het toch nog een beetje professioneel lijkt terwijl sommige naden 5 millimeter zijn en op andere plekken de tegels strak tegen elkaar aan liggen. Ook zitten de naden soms vol met cement en andere naden kan nog rustig een compleet muizennest achter wonen. Dit is dus nog even afwachten hoe het er uiteindelijk uit gaat zien.

Samen met Elmira ben ik ook bezig met de laatste stap van de riolering. Jullie hebben waarschijnlijk wel de uitnodigende waterleiding en rioleringsbuis gezien die buiten tegen de muur van het huis uit het beton staken om uiteindelijk in de keuken aangesloten te worden. Ik kan inmiddels meedelen dat het hier alleen buizen betrof. De andere kant van de buizen was namelijk niet aangesloten. Elmira is daarom nu met mijn hulp bezig een diep gat te graven in de tuin waar een stapelput moet komen waarop de wasbak van de keuken uitkomt; en dat is bij 30 graden en een grond van leem vol met stenen zeker geen prettig werk. Maar Elmira wil dit werk klaar hebben voor we naar Nederland komen omdat ze anders zeker weet dat het helemaal niet gebeurt.

Gisteren ook de procedures in gang gezet om ons trouwboekje in Nederland geaccepteerd te krijgen. Hiervoor is een zgn. apostille nodig, een stempel van iemand op provincieniveau dat het trouwboekje inderdaad een origineel document is. Toen ik in Nederland vier apostilles nodig had voor documenten van mijn gemeente koste me dat 52 euro en precies 10 minuten op de rechtbank in Leeuwarden. Hier in Kazachstan kost één apostille 1 euro (goedkoop dus) maar minimaal één week. Of we na 1 juli maar wilden terugkomen omdat dan misschien de apostille gereed was, maar het was misschien wel zo slim om eerst te bellen om teleurstellingen te voorkomen. Het is dus nog even de vraag of het allemaal lukt met de visumaanvraag voor Elmira want die kan pas in gang gezet worden als de apostille er is. Spannend dus.

Jullie merken het, ik verveel mij hier helemaal niet al heb ik aan mijn kwaliteiten als computerprogrammeur bijzonder weinig.

Groeten,

Lammert en Elmira

Hallo Nederland,

Elmira is onder de indruk van het aantal babykonijntjes […van mijn vader]. Ze heeft nu Machabat een dag uit logeren en ze is er nu zelf al achter dat we het misschien maar bij 1 babykind moeten houden. Het is toch meer werk en minder nachtrust dan ze dacht.

Er zijn veel kaarten binnengekomen. De meeste kwamen enkele dagen nadat jullie teruggekeerd waren naar Nederland. […] Elmira is duidelijk tevreden met de score. 2 kaarten uit Kazachstan en 13 uit Nederland. Ik geloof dat ze langzaam begint te begrijpen waar haar vrienden zich bevinden. Met haar eigen familie is ze al bijna helemaal klaar. Toen ik vroeg naar welk cadeau we van haar familie had gekregen zei ze lachend: “morgen, of misschien overmorgen komen ze het brengen”. Van alle Nederlanders hadden we wat gekregen, en van al haar vrienden, de dokter en de directie van het natuurpark. Maar afgezien van haar twee zussen van haar eigen familie helemaal niets.

Elmira wil trouwens graag weten wanneer ik mijn eerste woordjes brabbelde. Zelf liep ze na zeven maanden en sprak ze haar eerste woordjes toen ze nog maar 10 maanden oud was.

[…]

Van het geld dat verschillende mensen hebben gegeven bij de bruiloft hebben we een wasmachine gekocht. Het is de tweede wasmachine in het dorp, de andere staat bij het hotel waar kon worden gedoucht. Elmira is duidelijk in haar nopjes met het apparaat en de was wordt veel schoner en ruikt veel lekkerder dan met de hand. Direct na de installatie van het apparaat vlogen de stoppen eruit dus we moesten eerst zwaardere zekeringen in Shymkent kopen voor het apparaat zijn diensten kon bewijzen. De machine hebben we in Shymkent gekocht maar het transport viel mee. Voor 100 Tenge (een halve euro) wilde de streekbuschauffeur hem wel in zijn bus van Shymkent naar Zhabagly rijden en diezelfde dag nog werd hij keurig volgens dienstregeling ’s avonds om zeven uur voor de deur afgezet.

De vooruitgang neemt hier handoverhand toe. Na jullie terugkeer heb ik (in het begin duidelijk tegen de zin van pappa) het voortouw genomen in de afbouw van het douche- en toiletgebouw. De boiler is gemonteerd en werkt, de douche hangt en de wasbak in de WC heb ik gesloopt en vervolgens helemaal nieuw gemonteerd. Elmira vertelde mij dat tijdens mijn verblijf in Nederland zes bouwvakkers en haar vader gestudeerd hebben op de manier hoe de afvoer aan de wasbak gezet moest worden. Ze kwamen tenslotte tot de conclusie dat de afvoer te groot was, hebben hem vervolgens met een mes van de flexibele slang afgesneden en het restant van de slang met touw omwikkeld en met een soort bisonkit in de wastafel vastgelijmd. Het resultaat hebben jullie gezien. Ze kwamen niet op het idee om de ene schroef in het midden los te draaien, de afvoer in de wasbak te klemmen en de schroef weer vast te draaien, want zo simpel is het. Kennelijk is de modernisering in dit deel van de wereld zover gevorderd, dat bij geen enkele bouwvakker thuis op dit moment al een wasbak te vinden is…

Samen met Elmira ben ik een dag met de taxi naar Shymkent gegaan om inkopen te doen. Zo is er nu een roestvrijstalen WC rolhouder gekocht, een zeepbakje, handdoekenrek, een glazen plankje in de douche voor shampoo, tandenborstels etc en een wasmand. Dit voor Westerse prijzen, maar ook Westerse kwaliteit. Ik heb Elmira uitgelegd dat je beter een WC rolhouder van 10 euro kunt kopen die het 20 jaar volhoudt, dan eentje van 2 euro die na een week in stukken van de tegels afvalt zoals het plastic geval dat jullie hebben gezien. Elmira begrijpt dit inmiddels allemaal wel maar voor haar vader is dit nog een cultuurschok. Hij vindt het allemaal maar veel te duur (terwijl ik het betaal) en wil eigenlijk niet eens komen kijken. Morgen ga ik de stukken muur stukadoren die ik met een (botte) bijl uitgehakt heb voor de stroomvoorziening van de boiler en wasmachine en vervolgens de voegen tussen de tegels netjes afwerken. Ik kan het met hulp van de doe-het-zelf uitleg van Gamma op internet gauw beter dan de bouwvakkers die hier aan het werk zijn geweest. Die bouwvakkers komen wat Elmira en mij betreft ook niet meer terug. Enkele staaltjes van deze mannen die volgens Elmira’s vader de specialisten uit de gemeente zijn:

• Ze snapten niet hoe je een afvoer aan een wasbak moest monteren. Het schots en scheve tegelwerk hebben jullie gezien.
• De riolering is niet aangesloten op de dorpsriolering maar mondt uit in een gat buiten. Door het veelvuldige gebruik van de WC, douche en wasmachine stroomt dit gat nu bijna over.
• De badkuip is verkeerd om gemonteerd waardoor je met de rug tegen de kranen zit. Resultaat is dat de badkuip waarschijnlijk nooit gebruikt zal worden.
• Er was geen elektrische bedrading aangelegd voor de boiler, terwijl bekend was dat die boiler gemonteerd zou moeten worden.
• Voor de wastafel in de doucheruimte hadden ze vergeten de afvoer onder de vloer te leggen. Daarom wordt die wastafel nu maar in de keuken gemonteerd, anders zou de hele vloer opengebroken moeten worden.
• In de betonoprit naast het huis vallen spontaan gaten omdat het beton niet goed gemengd is. Er zitten veel zandnesten in die je er met een tuinslang zo uit spuit.
• Bij de betonblokken die ze gelegd hebben voor de fundering van het hotel hebben ze de dunste blokken gebruikt voor de dragende muren en de dikste voor tussenwanden. Overigens heb ik opdracht gegeven alle nog resterende betonblokken te verkopen en als het hotel verder gebouwd wordt dat dat met gestort beton gebeurt.

[…]

Ik heb nog een paar foto’s toegevoegd.

Hier genieten we de dag van jullie terugkeer in Almaty. Bij nader inzien zijn we toch maar geen bouwmarkten gaan bezoeken maar hebben we een dagje vrij genomen en zijn per kabelbaan naar het vakantiepark Medeo bij Almaty gegaan.

Medewerkers van de Zuider Apotheek […in Nijmegen] worden steeds universeler inzetbaar.

Het toilet met de nieuwe WC rolhouder en de WC borstel van een waarschijnlijk bekend ontwerp…

Vol bewondering wordt de eerste wasbeurt van de wasmachine bijgewoond.

De waterleiding voor de douche wordt gelegd. De badkuip heb ik vandaag met een soort VIM bewerkt en glimt alsof nu weer hij zo uit de showroom is gekomen.

In het dorp heeft men inmiddels een nieuw doel bedacht voor de betonoprit van de familie. Er zijn al drie vloerkleden op de oprit schoongeboend en er komen waarschijnlijk nog meer.

Groeten uit Kazachstan,

Lammert

Dit bericht heb ik op 22 juni 2003 aan mijn familie gestuurd. Sommige stukken met een persoonlijke tint zijn verwijderd i.v.m. publicatie op internet.

Een echte toerist in Kazachstan is gemakkelijk herkenbaar. Niet alleen de gelaatstrekken zijn meestal anders dan van etnische Kazachen, maar het aantal camera’s is ook een goede indicatie. De kans dat het bij deze foto gaat om een echte toerist is met andere woorden heel erg groot.

In Zhabagly waren in de Sovjet tijd twee kindercreches. Eén is half verbouwd tot nieuw dorpshuis, maar de verbouwing is gestrand wegens geldgebrek en het gebouw staat nu leeg. De andere creche is met de grond gelijk gemaakt en de bouwmaterialen zijn verkocht of geroofd.

Hallo Nederland,

Vandaag ontdekte Elmira een slang onder een trekkerband op het erf in Zhabagly. De slang werd door Elmira vakkundig in een fles gevangen. Bij navraag bij de bioloog Svetlana bleek het om een ongevaarlijke dobbelsteenslang te gaan. Met Elmira bij ons kunnen we ons dus veilig voelen.

Groeten uit Kazachstan,

Lammert

Elke zondagochtend wordt in het nabijgelegen Wanovka een veemarkt gehouden. Mensen uit de omgeving komen hier hun vee verkopen of nieuw vee aankopen. De handel is kleinschalig en de meeste handelaren komen met niet meer dan twee of drie dieren naar de markt.

De dieren zijn netjes naar soort op de markt gerangschikt. Hier is de hoek waar de paarden worden verhandeld. De rook komt van de in Centraal Azie zo bekende shaslik stalletjes waar vlees aan de spies wordt gerookt op een houtskoolvuur. Achter de drie jongens op de voorgrond staat een samofaar waarin water wordt gekookt voor de thee.

De ZIL vrachtwagen waarvan ik voor 1500 euro eigenaar geworden ben. Het vehikel is bijna 20 jaar oud maar motorisch nog in verbazend goede staat vergeleken met de meeste andere vrachtwagens in Kazachstan. De meeste bouwmaterialen worden hiermee naar de bouwplaats van het hotel in de bergen vervoerd. Aan het stuur zit Joera, de man van Diana, de jongere zus van Elmira. Joera doet mij steeds denken aan Dik Trom en zijn nasale stem (t.g.v. een neusoperatie) geeft een heel speciaal effect.

Zelfs de hydraulische kip-installatie van de vrachtwagen werkt nog naar behoren. Wanneer het hotel klaar is wordt de vrachtwagen misschien omgebouwd tot overland-truck voor toeristen. Toeristen die niet snel genoeg uitstappen kan zo met de kip-installatie een handje geholpen worden…

Links op de foto de “brigadier”, ofwel de leider van de ploeg bouwvakkers die bezig is met de bouw van het hotel. Vanwege het aanhoudende slechte weer in de bergen helpen ze hier mee met het verharden van het terrein rond het huis van mijn schoonouders zodat de gasten uit Europa in juni niet door de modder hoeven te lopen.